» Wist je dat wij op zoek zijn naar een nieuwe collega (assistent) accountant? Lees snel verder!
Bij de overdracht van een onderneming kan de transactie op verschillende wijzen worden opgezet, hetzij door middel van een overdracht van activa (en passiva), hetzij door een overdracht van aandelen. Indien de onderneming gevoerd wordt in de inkomstenbelastingsfeer, zoals bijvoorbeeld een eenmanszaak of een VOF, dan is immer sprake van een activatransactie. In dit deel zullen we ingaan op de activatransactie bij een onderneming in de inkomstenbelastingsfeer, waarbij de ondernemer diens onderneming/activa overdraagt.
De activatransactie
Een activatransactie is een overdracht, waarbij het eigendom van aan te wijzen bezittingen van de onderneming worden overgedragen. Deze bezittingen kunnen zowel roerende als onroerende zaken betreffen. Bekende voorbeelden, zoals die op de balans van een onderneming voor kunnen komen zijn het pand, de machines, inventaris, vervoermiddelen, voorraad, debiteuren, goodwill. Bij een activatransactie wordt gesteld dat ‘de onderneming’ overgedragen wordt. Als een onderneming wordt beschouwd een organisatie van kapitaal en arbeid, die zelfstandig, handelend onder eigen naam, voor eigen verantwoordelijkheid en eigen risico, duurzaam is, een op zichzelf staand winstdoel heeft en een in beginsel een niet beperkte kring van afnemers heeft. Als een onderneming wordt overgedragen, dan zal van rechtswege het (eventueel aanwezige) personeel overgenomen worden. Tevens zullen vaak de aanwezige contracten overgenomen worden.
Fiscaal
Bij de overdracht van de onderneming worden activa tegen een bepaalde koopsom aan een opvolgende ondernemer overgedragen. De activa worden verkocht tegen de waarde in economisch verkeer. Doorgaans wijkt deze waarde (positief) af van de boekwaarden op de balans van de onderneming. Het verschil tussen de werkelijke waarde en de boekwaarde is de stille reserve. Bij overdracht van de onderneming vallen, deze stille reserves vrij. Tevens valt een eventueel opgebouwde Fiscale OudedagsReserve vrij bij overdracht van de onderneming. Genoemde reserves, vermeerderd met de eventuele goodwill en de desinvesteringsbijtelling over de activa, vormen de stakingswinst. De stakingswinst wordt belast in Box I van de inkomstenbelasting. Hier staat tegenover dat bij de koop van een onderneming, middels een activatransactie, de goodwill en de eventuele meerwaarde in de materiële vaste activa fiscaal afschrijfbaar zijn.
De belaste stakingswinst kan worden verlaagd door gebruikmaking van de stakingsaftrek. Deze geldt per ondernemer en per onderneming en bedraagt EUR 3.630,-. Tevens bestaat de mogelijkheid om gebruik te maken van de stamrechtvrijstelling, waarbij belastingbetaling uitgesteld wordt. Onder deze vrijstelling mag de ondernemer een verzorgingsvoorziening in de vorm van stamrecht treffen. De hoogte van de faciliteit is afhankelijk van enkele voorwaarden. Voordeel van deze faciliteit is dat bij het ingaan van de stamrechtuitkeringen pas belasting betaald gaat worden.
Binnen de bedrijfsopvolging zijn enkele faciliteiten mogelijk om een overdracht, bijvoorbeeld op familie en/of medewerkers, fiscaalvriendelijk op te zetten.
Het contract
Het overnamecontract bij een activatransactie is tamelijk omvangrijk, aangezien de overgenomen zaken exact beschreven dienen te worden. De specificaties en overzichten van de activa worden als bijlagen aan het contract gevoegd. Naast de activa worden in het merendeel van de gevallen ook overeenkomsten en eventuele vergunningen (indien mogelijk) overgedragen, zijnde onderdeel van de activatransactie. Ook deze bestanddelen worden nader omschreven en vastgelegd in het contract.
Tenslotte
Een goede opzet voor de overdracht van uw IB onderneming is van belang voor de inrichting van fiscaliteiten.
Samen op koers!
