Positieve/negatieve hypotheekverklaring

» Wist je dat wij op zoek zijn naar een nieuwe collega (assistent) accountant? Lees snel verder!

Bij financieringen valt het begrip ‘positieve/negatieve hypotheekverklaring’ nog wel eens. Wat houdt zo’n verklaring nu precies in? Waar kan ik u op wijzen als u daarmee te maken krijgt?

Geldleningen. 
Als iemand geld leent aan een ander, zal hij dat bedrag op enig moment terug willen krijgen. Meestal worden geldleningen van serieuze bedragen vastgelegd in een overeenkomst van geldlening. Daarin worden afspraken over rentebetalingen en aflossingen gemaakt.

Hypotheekrecht als zekerheid. 
Een aspect wat bij geldleningen vaak aan de orde komt, is of er een bepaalde zekerheid voor de terugbetaling van de lening wordt gegeven. Dat kan bijv. een hypotheek op een onroerende zaak zijn.

Nadelen. 
Aan het vestigen van een hypotheek zitten echter wel een paar nadelen. Partijen moeten dan verplicht naar de notaris voor een hypotheekakte en dat kost natuurlijk geld. Ook moet een hypotheekakte worden ingeschreven in het Kadaster. Er komen dus ook kadasterkosten om de hoek kijken.

Tussenoplossing
Wat partijen nog wel eens doen om deze kosten te voorkomen, is het afspreken van een positieve/negatieve hypotheekverklaring. Zeker als partijen elkaar goed kennen en het bedrag niet zo hoog is, gebeurt dat wel. Zoals de benaming al aangeeft, zitten er twee kanten aan een dergelijke verklaring.

Positief. 
In de eerste plaats verplicht de geldnemer zich tegenover de geldgever om alsnog een daadwerkelijke hypotheek te vestigen als de geldgever daarom vraagt, bijv. op een woning of een bedrijfspand. Dat is het ‘positieve’ element.

Negatief. 
Daarnaast verbindt de geldnemer zich jegens de geldgever om geen andere hypotheken op het betreffende pand te vestigen of dit te verkopen. Althans niet zonder de geldgever daarvan op de hoogte te brengen en zonder diens toestemming. Dit is de ‘negatieve’ kant van de verklaring.

Geen ‘harde’ zekerheid. 
Het gaat hier dus niet om een concrete zekerheid, maar om een afspraak tussen partijen. Zou de geldnemer het pand toch verkopen of met een hypotheek bezwaren, dan vist de geldgever in principe achter het net. 
Let op.  Het is dan zaak dat een dergelijke verklaring met zorg wordt opgesteld. Daarbij kan worden gedacht aan het opnemen van een boete bij overtreding van de afspraken. Eventueel kan ook een onherroepelijke volmacht aan de geldgever worden verleend om daadwerkelijk een hypotheek te vestigen. Het nadeel daarvan is echter dat daar een notaris voor nodig is.

Een praktijkgeval

Informatieplicht. 
Onlangs moest Rechtbank Noord Holland (ECLI:NL:RBNHO:2021:3288) beslissen in een zaak waarbij partijen in een akte van geldlening een (negatieve) hypotheekverklaring waren overeengekomen. Op grond daarvan moest de geldnemer de geldgever direct informeren als hij zijn woning te koop zou aanbieden. Bij overtreding daarvan zou niet alleen de geldlening direct opeisbaar worden, maar zou de geldnemer ook een boete moeten betalen.

Toch verkocht. 
Op een gegeven moment verkoopt de geldnemer zijn woning, zonder de geldgever daarover te informeren. Dat was dus duidelijk in strijd met de (negatieve) hypotheekverklaring. De rechter oordeelde dat daarom inderdaad de gehele geldlening moest worden terugbetaald, maar ook dat de afgesproken boete moest worden betaald. 

Tip.
De zorgvuldig opgestelde hypotheekverklaring bewees de geldgever in deze zaak dus een goede dienst. Wij helpen u graag.

Indien u nog vragen heeft kunt u contact opnemen, 013-5340001.