Berichten

DEPEST

» Wist je dat wij op zoek zijn naar een nieuwe collega (assistent) accountant? Lees snel verder!

Eerder hebben wij aandacht besteed aan benodigde kennis van de markt om het business model te kunnen innoveren. Het in de gaten houden van de markt is niet eenvoudig Het is mogelijk om daar tools bij te gebruiken. We hebben in een vorige blog gesproken over het model van Porter. In deze blog gaan we in op het DEPEST model, dat gebruikt wordt om de externe omgeving te beoordelen.

DEPEST
De naam DEPEST is simpelweg een afkorting van de zes factoren, die beoordeeld worden in het model:

  • Demografisch
  • Economisch
  • Politiek-juridisch
  • Ecologisch
  • Sociaal-cultureel
  • Technologisch

Onderstaande zullen de zes factoren afzonderlijk uiteengezet worden. Hierbij wordt tevens aangegeven wat belangrijke vragen kunnen zijn, die een ondernemer zich dient te stellen. Uiteraard geldt hier dat er meer belangrijke vragen bestaan, die niet in dit stuk besproken worden. Belangrijke bronnen voor het verkrijgen van inzicht in deze factoren zijn onder andere het CBS, het CPB en het RIVM, naast de informatie van overige ministeries.

Demografische factoren
Demografische factoren zijn natuurlijk van belang voor de bedrijfsvoering. Deze factor geeft een beeld omtrent de omvang en het potentieel van de markt. Vragen, die van belang zijn:

  • Hoeveel mensen wonen er (de populatie) in het afzetgebied?
  • Wat is de leeftijdsopbouw?
  • Wat is het gemiddelde inkomen en wat is het besteedbare inkomen?
  • Hoe zijn de gezinnen samengesteld?

Economische factoren
Bij economische factoren wordt de staat van de economie van het land of een bepaald (werk)gebied bekeken. Uiteraard is de huidige staat van de economie van belang, maar zijn ook eventuele bedreigingen en kansen belangrijk. De historische ontwikkeling verdient dus eveneens aandacht. Vragen, die van belang zijn:

  • Is er hoog- of laagconjunctuur?
  • Wat is het niveau van het consumentenvertrouwen?
  • Wat is de inflatie?
  • Is er veel werkloosheid?
  • Wat is de overheidsschuld?
  • Is er sprake van overproductie?

Politieke factoren
Politieke factoren vormen een belangrijk onderdeel van de analyse. Besluiten, die genomen worden, kunnen zeer zeker invloed hebben op de bedrijfsvoering in de markt. Vragen, die van belang zijn:

  • Is het politieke klimaat stabiel? Dit is zeker ook van belang als men internationaal actief is.
  • Hoe is de huidige wetgeving? Denk hierbij aan de privacywetgeving, maar ook bijvoorbeeld aan het wegvallen van de hypotheekrenteaftrek en/of subsidies.
  • Hoe is de belastingpolitiek?
  • Hoe is de productaansprakelijkheid en consumentenbescherming geregeld?

Ecologische factoren
Bij deze factoren wordt gekeken naar omgevingsfactoren en diens invloed op de bedrijfsvoering. Een stabiel klimaat of mogelijke natuurrampen zijn voor verschillende sectoren een belangrijke factor. Denk hierbij aan de sector toerisme, maar ook het verzekeringswezen. Tevens is het van belang dat een product en/of dienst niet heel slecht is voor het milieu. Vragen, die van belang zijn:

  • Welk klimaat heeft het gebied?
  • Wat zijn de milieuvoorschriften ten aanzien van productieproces?
  • Wat is de vraag naar duurzaamheid?

Sociaal-culturele factoren
Door de veranderende markt, waarin de consument steeds meer macht krijgt, is een analyse van de verschillende consumenten van belang. Ook hier geldt dat internationaal opererende bedrijven een goed beeld dienen te hebben van het afzetgebied. Vragen, die van belang zijn:

  • Welke waarden en normen worden alom geaccepteerd?
  • Wat is het gemiddeld opleidingsniveau?
  • Welke religie hangen de mensen aan?
  • Zijn er subculturen? En wat zijn diens karakteristieken en wat is diens invloed?
  • Is er sprake van chauvinistische gevoelens?
  • Hoe zijn de levensomstandigheden? En gelden specifieke levensstijlen?

Technologische factoren
Technologische factoren richten zich voornamelijk op het punt of de techniek, die nodig is om de bedrijfsvoering mogelijk te maken, daadwerkelijk aanwezig is. Tevens dient de kennis aanwezig te zijn (of juist van buitenaf worden gehaald) om de beoogde bedrijfsvoering te realiseren.

  • Hoe is de internetinfrastructuur?
  • Hoe is de infrastructuur van de energievoorziening?
  • Hoe snel ontwikkelt de technologie zich?

Tenslotte
Door een goed beeld te krijgen van de bovengenoemde factoren is het mogelijk om de kansen en bedreigingen voor de onderneming in kaart te brengen. Met behulp van het eerder besproken model van Porter kan een SWOT van de onderneming worden opgetuigd, die als input geldt voor het business model. Voldoende werk te doen dus!

Indien u vragen heeft naar aanleiding van deze blog, kunt u contact opnemen met ons kantoor, François Hendrikx (francois@ldeaccountants.nl) of Bart de Volder (bart@ldeaccountants.nl).

Marktsignalen

» Wist je dat wij op zoek zijn naar een nieuwe collega (assistent) accountant? Lees snel verder!

Eerder hebben wij in enkele blogs aandacht besteed aan het business model van de onderneming. Door de continu veranderende omstandigheden en de vele ontwikkelingen verdient het business model ook continu aandacht om de dynamische marktomstandigheden te kunnen vertalen naar concrete acties die wel of juist niet genomen moeten worden. dit alles vanuit de strategische focus van het bedrijf. Hierbij wordt tevens gesproken over innovatie van het business model. Cruciaal om het business model te innoveren, is kennis van de eigen onderneming en de markt. Op laatstgenoemde gaan we in.

Het in de gaten houden van de markt (trends/ontwikkelingen/concurrenten/klantbehoeften) is eenvoudig gezegd, maar lastiger gedaan. Het is echter het mogelijk om daar tools bij te gebruiken. Onderstaand gaan we in op het model van Porter. Ondanks het feit dat het model al zeer lang bestaat, is het nog zeer goed toepasbaar om een beeld te vormen.

Het Vijfkrachtenmodel van Porter
Om een goed beeld te krijgen van de omgeving, waarin de ondernemingzich begeeft, en de factoren, die invloed hebben op de onderneming, is het vijf krachtenmodel van Porter een goed model. Porter gaat uit van vijf krachten, die van invloed zijn op de winstgevendheid van een onderneming en/of bedrijfstak. Porter wordt dus vanuit de ondernemingbenaderd, alsmede vanuit de markt waarin de ondernemingzich begeeft. Op basis van het ontstane beeld omtrent de concurrentiekracht kan de strategie worden bepaald of aangepast. De vijf krachten worden onderstaand besproken.

De macht van leveranciers
De macht van de leveranciers kan worden bepaald aan de hand van verschillende aspecten. De onderhandelingskracht met de leveranciers is van belang om de macht te bepalen. De afhankelijkheid dient zo veel mogelijk ingeperkt te worden, waardoor de onderhandelingskracht groter is/wordt.

Het aantal leveranciers in de markt is van belang. In het geval dat slechts enkele leveranciers in de markt aanwezig zijn, dan zal de macht van deze partijen groot zijn. Ze kunnen normaliter invloed uitoefenen op de gehele bedrijfstak (in prijs/kwaliteit). Als er meer alternatieven voor inkoop zijn, maakt dat de macht kleiner. Hieraan gekoppeld, zijn weliswaar de kosten voor het overstappen naar een andere leverancier. Hoge kosten geven ook meer macht aan de leverancier(s). Daarnaast is de mate waarin het product gestandaardiseerd is van invloed op de macht van de leverancier. Gestandaardiseerde producten zijn doorgaans ook ‘verkrijgbaar’ bij meerdere leveranciers.

De macht van kopers
De macht van kopers wordt eveneens vertaald naar onderhandelingskracht. De macht van de koper is afhankelijk van de grootte van de koper, de afgenomen hoeveelheden en het belang van het product voor de koper. Een koper, die een fors deel van jouw omzet bepaalt, en dus grote(re) hoeveelheden inkoopt, heeft meer macht dat een incidentele koper van kleine(re) hoeveelheden. Dit heeft invloed op de prijsstelling. Hierop moet overigens een uitzondering gemaakt worden, in het geval dat het geleverde product dusdanig specifiek (en dus belangrijk) is voor de koper. Dit geeft meer macht voor de onderneming (bezien vanuit haar leveranciersfunctie). De kosten om over te stappen naar een andere partij is dan ook hoger.

De dreiging van substituten
Substituten zijn producten (en/of) ondernemingen, die (in)direct concurreren met de producten van de onderneming. Dit zijn doorgaans producten en/of onderneming buiten de bedrijfstak. De dreiging van substituten is uiteraard afhankelijk van de prijs en bijbehorende kwaliteit, alsmede de bereidheid van klanten om te substitueren (rekening houden met de kosten voor overstappen). Een substituut is bedreigend en heeft dus invloed op de onderneming als het de prijs/-prestatieverhouding verbetert.

De dreiging van nieuwkomers
De dreiging van nieuwkomers is altijd nadelig voor de onderneming. Het toetreden van nieuwkomers leidt doorgaans tot prijzen, die onder druk komen, en kostenverhogingen. De winst daalt. De mate waarin toetredingsbarrières aanwezig zijn, zoals hoge startinvesteringen (en dus forse kapitaalsinjecties), brandloyalty, schaalvoordelen (en dus lagere kosten) en ingangen tot distributie/-verkoopkanalen, leidt tot mindere snelle toetreding en een lager risico op winstdaling.

Concurrentie in de markt en de bijbehorende rivaliteit
Concurrentie leidt tot lagere marges en daardoor (normaliter) een dalende winst. Onderscheidend zijn in de markt, bijvoorbeeld door een bepaalde klantfocus (altijd strategisch gericht), leidt ertoe dat minder invloed van concurrentie gevoeld wordt. Uiteraard heeft de mate van concurrentie binnen een markt (het aantal marktpartijen) invloed op de onderneming.

Tenslotte
Met behulp van de krachten van Porter kan een beeld gevormd worden van de bedrijfstak. Een combinatie met de DEPEST analyse wordt een volledig beeld gevormd, dat als input kan dienen voor de SWOT van de onderneming. Voldoende werk te doen dus!

Indien u vragen heeft naar aanleiding van deze blog, kunt u contact opnemen met ons kantoor, François Hendrikx (francois@ldeaccountants.nl) of Bart de Volder (bart@ldeaccountants.nl).